Alle vorderingen van Airbus Investors Recovery Limited in verband met beleggersschade zijn afgewezen door de Rechtbank Amsterdam. Airbus heeft beleggers tijdig en juist geïnformeerd over het corruptieschandaal waarin zij betrokken was. Airbus hoeft ook geen inzage te verstrekken in de schikkingsovereenkomsten die zij met verschillende autoriteiten sloot. Het ESG-argument dat “de grote corporates van deze wereld zich ook aan de (ESG)regels moeten houden” mocht ook niet baten. Er lopen thans ook nog twee WAMCA-procedures tegen Airbus over dezelfde kwestie. Deze uitspraak zal naar verwachting een negatieve impact hebben op deze twee procedures.
Airbus schikking van EUR 3,6 miljard vanwege wereldwijde corruptie en omkoping
Airbus, voorheen EADS, is een in Nederland gevestigde beursgenoteerde holding. Airbus is een internationaal opererende groep die zich onder andere richt op het ontwerpen en produceren van lucht- en ruimtevaartschepen. In 2014 bleek uit een intern onderzoek van Airbus dat er ernstige overtredingen waren van het compliance-beleid en dat er zorgen waren over betalingen aan handelsagenten. In april 2016 deelde Airbus haar rapportage met het Britse Serious Fraud Office ("SFO"). Nadien raakten ook het Franse Nationaal Financieel Parket ("PNF") en het Amerikaanse Department of Justice ("DoJ") betrokken.
Het DoJ, het SFO en het PNF hebben vervolgens een aantal jaar onderzoek gedaan naar wereldwijde corruptie en omkoping door Airbus. Na onderzoek is gebleken dat de door Airbus gebruikte handelsagenten op grote schaal smeergeld van Airbus doorsluisden naar hoge functionarissen bij luchtvaartmaatschappijen en overheden. Ook waren deze handelsagenten zelf soms begunstigde van de steekpenningen.
Op 28 januari 2020 maakte Airbus bekend dat zij met de Franse, Engelse en Amerikaanse autoriteiten een schikking had gesloten voor in totaal EUR 3,6 miljard.
Vorderingen beleggersschade en vordering tot inzage schikkingsovereenkomsten
Airbus Investors Recovery Limited (“AIRL”) is een op Guernsey gevestigd special purpose vehicle dat vorderingen van institutionele investeerders in Airbus heeft overgenomen. De overgenomen vorderingen zien op beleggersschade in verband met het verzwijgen door Airbus van het corruptieschandaal.
AIRL meent dat Airbus sinds 2008 het corruptieschandaal in stand hield en geen of onvoldoende inzicht heeft gegeven aan beleggers in de omvang, ernst en implicaties van de omkopingspraktijken. Airbus heeft daardoor een onjuist beeld gecreëerd van de toestand van de vennootschap. Volgens AIRL veroorzaakte het verzwijgen van het schandaal een kunstmatig hoge koers van Airbus-aandelen waardoor beleggers die deze aandelen aanschaften te veel hebben betaald.
Verder voerde AIRL nog aan dat zij belang heeft bij de gevorderde verklaring voor recht, ook als het gestelde onrechtmatig handelen van Airbus niet tot schade voor beleggers heeft geleid.
De beleggers willen namelijk vastgesteld zien dat de grote corporates van deze wereld zich ook aan de (ESG)regels moeten houden.
Tenslotte werd ook inzage gevorderd in de ongeredigeerde en ongecensureerde schikkingsovereenkomsten die Airbus sloot met de Franse, Engelse en Amerikaanse autoriteiten en andere (interne) documenten.
Oordeel rechtbank Amsterdam
De Rechtbank Amsterdam (“Rechtbank”) oordeelt in haar vonnis van 30 augustus 2023 als volgt. De kern van de zaak draait om de vraag of (het bestuur van) Airbus voorwetenschap had over corruptie en omkopingspraktijken in haar bedrijf en de financiële gevolgen van (strafrechtelijk) onderzoek daarnaar, die zij ten onrechte niet openbaar heeft gemaakt.
Vervolgens gaat de Rechtbank voor zes verschillende periodes en/of gebeurtenissen na of Airbus voorwetenschap over de omkopingspraktijken had die zij openbaar had moeten maken.
Voor de periode 2008 tot 2014 oordeelt de Rechtbank dat AIRL op geen enkele wijze concreet heeft gemaakt dat hier sprake van was en dat daarmee dus geen onrechtmatigheden zijn aangetoond.
Voor vier andere periodes en/of gebeurtenissen concludeert de Rechtbank dat bepaalde informatie die Airbus niet openbaar maakte
- geen significante invloed zou hebben gehad op de koers van het aandeel Airbus,
- dat Airbus alle informatie openbaar heeft gemaakt die haar toen ter beschikking stond en/of
- dat Airbus niet beschikte over voorwetenschap. Slechts waar het aankomt op één bepaalde periode laat de Rechtbank in het midden of Airbus mogelijk over voorwetenschap beschikte, omdat Airbus hoe dan ook niet gehouden was om deze te openbaren (vanwege de uitstelmogelijkheid van art. 17 lid 4 Market Abuse Regulation).
Wat betreft het inzageverzoek van AIRL in de ongeredigeerde en ongecensureerde schikkingsovereenkomsten en andere (interne) documenten besloot de Rechtbank dat AIRL geen rechtmatig belang heeft bij inzage omdat onder andere de toegevoegde waarde van inzage ontbreekt.
De rechtbank wijdt geen specifieke overwegingen aan het ESG-argument van AIRL, maar geconcludeerd mag worden dat ook dit argument AIRL niet heeft kunnen baten.
Het voorgaande leidt ertoe dat de Rechtbank concludeert dat Airbus de beleggers tijdig en juist heeft geïnformeerd en wijst alle vorderingen af.
Impact twee Airbus WAMCA-procedures voor beleggersverliezen
Naast deze procedure van AIRL zijn er ook nog twee WAMCA-procedures aanhangig tegen Airbus:
- De procedure van “Stichting Investor Loss Compensation”.
- De procedure van “Airbus Investors Recovery Stichting”.
Beide WAMCA-procedures bevinden zich momenteel nog in een voorstadium. Er is nog geen exclusieve belangenbehartiger aangesteld en aan het debat over de grond van de zaak is nog niet toegekomen.
Deze beide WAMCA-procedures zien echter (grotendeels) op dezelfde feiten en verwijten die in de AIRL-procedure naar voren werden gebracht en zien eveneens op schadevergoeding in verband met beleggersverliezen. De dagvaarding van Airbus Investors Recovery Stichting vermeldt verder nog deze stichting nauw samenwerkt met AIRL.
Het valt te verwachten dat de AIRL-uitspraak een negatieve invloed zal hebben op de beide WAMCA-procedures. Dit zal alleen anders zijn als in de WAMCA-procedures andere (sterkere) bewijsstukken zijn of worden ingebracht die de stellingen van de stichtingen over voorwetenschap verder kunnen onderbouwen. Vanzelfsprekend staat er ook nog hoger beroep open tegen de AIRL-uitspraak. Als AIRL in hoger beroep zou gaan, zou het oordeel van het hof vanzelfsprekend anders kunnen luiden.
